De financiële tak van goede doelen blijft vaak onderbelicht. Althans, er wordt wel veel aandacht besteed aan het inzamelen van geld, maar niet altijd aan hoe je met geld nóg meer goede dingen kunt doen. In de serie ‘Finance for Good’ vertellen goede doelen en non-profitorganisaties die BAS een warm hart toedraagt hoe zij geld gebruiken hoe zij geld gebruiken — voor het grotere goed. Deze keer interviewen we Ed Oskam van De Harde Leerschool.
Soms nemen mensen de verkeerde afslag in hun leven en belanden ze aan de onderkant van de maatschappij. Maar dan? Hoe krijg je jonge mensen weer op de rit en zorg je dat hun tweede, derde of vierde kans wel succesvol is? Het lijkt vaak een onmogelijke opgave en een groot aantal mensen wordt daardoor op jonge leeftijd min of meer afgeschreven. Maar niet door de mensen van 'De Harde Leerschool'. Zij zorgen er op een no-nonsense manier voor dat jonge mensen weer werkfit worden gemaakt. Ed Oskam is directeur, trainer en coach bij De Harde Leerschool. Hij vertelt graag over hoe dit 'goede doel' niet alleen geld kost, maar het ook kan opleveren – naast nog tig andere maatschappelijke voordelen.
Écht naar iemand luisteren maakt vaak al een groot verschil
De jongeren van de Harde Leerschool doorlopen een traject van twaalf weken en twaalf weken nazorg. Door sport (rugby) en bewegen worden ze weer geactiveerd. "Gewoon even een wandeling maken met een jongen en écht naar hem luisteren, maakt vaak al een groot verschil," vertelt Oskam. "Ik heb zelf tot mijn vijfenvijftigste gewerkt bij het Korps Commandotroepen en daar al gezien wat bewegen, aandacht en regelmaat kan doen met jongeren."
De basis van de programma's van De Harde Leerschool is rugby, maar ondertussen is daar een hele methodiek omheen gebouwd die binnenkort ook geaccrediteerd wordt. De aanpak van De Harde Leerschool blijkt namelijk effectief. Het lukt zelfs om 50% van de groep te reactiveren, die het “granieten bestand” wordt genoemd van de sociale dienst. Een verschrikkelijke term vindt Oskam dat. "Maar dit is om aan te geven dat we ook de moeilijkste gevallen graag een kans willen en kúnnen geven."
De investering verdient zich ruimschoots terug
De maatschappelijke opbrengst van één persoon die weer meedoet in het arbeidsproces is enorm. De kans dat iemand dan weer afzakt in het criminele milieu is veel minder groot en de stabiliteit van werk maakt bijvoorbeeld ook dat er vaak minder zorgvraag is. "Een programma van De Harde Leerschool kost vijfduizend euro per persoon," vertelt Oskam. "Als je dat vergelijkt met de dertigduizend euro kosten van één uitkeringsgerechtigde op jaarbasis, snap je hoe snel deze investering ook in financiële zin is terugverdiend."
Een lastig punt waar Oskam en zijn team tegenaan lopen is dat gemeenten niet op deze kosten-baten-manier werken. Ambtenaren hebben een bepaald budget beschikbaar voor bijvoorbeeld re-integratie of zorg, en kunnen daar niet zomaar van afwijken. Dat betekent voor De Harde leerschool dat ongeveer 50% van de kosten van de 20 jaarlijkse programma's wordt gefinancierd met overheidsgeld (onder andere vanuit gemeenten) en de rest komt uit privédonaties. Daarbij zorgt de ANBI-status zorgt voor een belastingvoordeel.
De ‘maatschappelijke opbrengst’ uitdrukken in cijfers
Oskam is ontzettend blij dat Bas Consultancy-oprichter Peter Arensman het werk van De Harde Leerschool een warm hart toedraagt. "Het is één ding om geld te geven, maar hij snapt ook hoe het financieel werkt én dat een warm netwerk heel veel deuren opent. Niet alleen naar sponsoren, maar hij helpt ook jongeren bij de bemiddeling naar werk in zijn eigen bedrijf of via zijn netwerk."
Geld is zeker niet een onderwerp dat wordt geschuwd bij De Harde Leerschool. "We snappen goed wat ons werk oplevert. We gaan zelfs zo ver dat we nu een groot onderzoek hebben lopen om te kijken hoeveel de 'maatschappelijke opbrengst' van onze programma's nu waard is in geld. Misschien dat we met die cijfers mensen bij overheden en instanties nog beter kunnen overtuigen van de enorme meerwaarde van wat we doen."
Grote ambities voor de toekomst
Uiteindelijk wil De Harde Leerschool straks doorgroeien naar 24 programma's per jaar. Daarbij wordt vanaf september 2022 ook de eerste groep vrouwen meegenomen in het programma. "Dat is best bijzonder," vindt Oskam. "Want ook hier zijn veel maatschappelijke instanties huiverig voor. Maar we gaan het gewoon doen, dat komt goed."
Het échte einddoel van het strijdplan (het businessplan) van De Harde Leerschool is om een eigen locatie in het midden van het land te realiseren. "Nu werken we nog met mobiele teams door het hele land. Vanuit een eigen locatie kunnen we onze mobiele teams blijven aansturen en ter plekke leerlingen huisvesting bieden en coachen voor een langere periode. Alle noodzakelijke disciplines onder een dak kan enorm veel kosten besparen. Maar daarvoor is, je snapt het al, nog wel veel geld nodig. En een mooie locatie, dus we houden ons heel warm aanbevolen."
Meer weten over De Harde Leerschool?
Op de website van De Harde Leerschool lees je meer over het ontstaan van de stichting en hun programma's.
